تمرین ۶: تعیین محل اعرابی کلمات
عَيْنِ الْمَحَلَّ الْإعرابي لِلْكَلِمَاتِ الْمُلَوَّنَةِ.
١- فَأَنْزَلَ اللهُ سَكِينَتَهُ عَلَى رَسُولِهِ وَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ.
٢- لا يُكَلِّفُ اللهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَهَا.
٣- أَعْبَدُ النَّاسِ، مَن أَقامَ الْفَرَائِضَ.
٤- أَحَبُّ عِبَادِ اللَّهِ إِلَى اللَّهِ أَنْفَعُهُم لِعِبَادِهِ.
٥- عَداوَةُ الْعَاقِلِ خَيْرٌ مِن صَداقَةِ الْجَاهِلِ.
پاسخ و حل تشریحی تمرین ۶ درس اول عربی یازدهم انسانی
در این تمرین، نقش دستوری (محل اعرابی) کلمات رنگی را در جملات مشخص می‌کنیم.
1. **فَأَنْزَلَ اللهُ سَكِينَتَهُ عَلَى رَسُولِهِ ...**
* **اللهُ**: **فاعل** (چه کسی نازل کرد؟ خدا.)
* **رَسُولِ**: **مجرور به حرف جر** (چون بعد از حرف جر «علی» آمده است.)
2. **لا يُكَلِّفُ اللهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَهَا.**
* **اللهُ**: **فاعل** (چه کسی تکلیف نمی‌کند؟ خدا.)
* **نَفْساً**: **مفعول به** (چه کسی را تکلیف نمی‌کند؟ کسی را.)
3. **أَعْبَدُ النَّاسِ، مَن أَقامَ الْفَرَائِضَ.** (عابدترین مردم کسی است که واجبات را برپا دارد.)
* **أَعْبَدُ**: **مبتدأ** (چون در ابتدای جمله اسمیه است.)
* **الْفَرَائِضَ**: **مفعول به** (چه چیزی را برپا دارد؟ واجبات را.)
4. **أَحَبُّ عِبَادِ اللَّهِ إِلَى اللَّهِ أَنْفَعُهُم لِعِبَادِهِ.** (محبوب‌ترین بندگان خدا نزد خدا، سودمندترینِ آنها برای بندگانش است.)
* **أَحَبُّ**: **مبتدأ**
* **عِبَادِ**: **مضاف الیه** (محبوب‌ترینِ چه کسانی؟ بندگان.)
* **أَنْفَعُ**: **خبر**
5. **عَداوَةُ الْعَاقِلِ خَيْرٌ مِن صَداقَةِ الْجَاهِلِ.**
* **عَداوَةُ**: **مبتدأ**
* **الْعَاقِلِ**: **مضاف الیه** (دشمنیِ چه کسی؟ عاقل.)
* **خَيْرٌ**: **خبر** (دشمنی عاقل [چطور است؟] بهتر است.)
* **صَداقَةِ**: **مجرور به حرف جر** (چون بعد از حرف جر «مِن» آمده است.)
